بحران آب، صنایع را به خشکی سواحل می‌کشاند
طی سال‌های اخیر بسیاری از پالایشگاه‌ها ضمن جانمایی در مناطق خشک و مرکزی، به دلیل نبود آب مورد نیاز، مجبور به کاهش تولید شدند که این امر ضمن افزایش هزینههای تامین آب، کاهش تولید و درآمد را به دنبال داشت.
یک کارشناس اقتصاد آب با اشاره به بحران کم آبی در کشور و تاثیر آن بر صنایع مهم و استراتژیک به خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) گفت: طبق پژوهش‌های به عمل آمده، اگر کشوری ۴۰ درصد منابع آب تجدیدپذیر خود را مصرف کند، دچار تنش و یا ورشکستگی آبی می‌شود.
مظفری افزود: متاسفانه در ایران ۸۸ درصد منابع آبی در حال مصرف است که از نظر شاخص‌های جهانی، در محدوده ورشکستگی آبی قرار دارد.
وی در پاسخ به این سوال که با وجود حدود ۳۰ صنعت مهم در داخل بورس کشور، بحران کم آبی چه تاثیری بر صنایع دارد، عنوان کرد: در سال ۲۰۱۷، بانک جهانی کتابی تحت عنوان «آبهای ناشناخته» منتشر کرد که در این کتاب به تاثیرات کمبود آب از جمله افزایش مهاجرت در مناطق خشک، کاهش بهره‌وری کارگران، درآمد اشاره کرده است.
این کارشناس ادامه داد: با توجه به اهمیت منابع آبی در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها، باید روی این منابع به مدیریت درست و صحیحی دست یافت که متاسفانه کاهش تولید اکثر صنایع به دلیل کاهش شدید آب مورد نیاز در برخی صنایع همچون فولادی و پتروشیمی و دیگر صنایع بیشتر است.
مظفری اظهار کرد: طی سال‌های اخیر بسیاری از پالایشگاه‌ها ضمن جانمایی در مناطق خشک و مرکزی، به دلیل نبود آب مورد نیاز، مجبور به کاهش تولید شدند که این امر ضمن افزایش هزینههای تامین آب، کاهش تولید و درآمد را به دنبال داشت.
وی اعلام کرد: آب خام مورد نیاز اکثر صنایع استراتژیک به ویژه صنعت نفت خام و تولید فراورده‌های نفتی و همچنین صنایع نفتی و بالا دستی نیز با بحران تامین اب مورد نیاز دست به گریبان هستند که علت اصلی آن به جانمایی نامناسب انها در سطح کشور بر می‌گردد.
مقایسه ایران و جهان:
این کارشناس اقتصاد آب مطرح کرد: در دنیا از هر مترمکعب مصرف آب، حدود ۲ تا ۲.۵ کیلوگرم ماده خشک تولید می‌شود که این رقم در کشور ایران حدود ۱.۲ کیلوگرم از هر مترمکعب مصرف آب است.
وی معتقد است؛ در کشورهای صنعتی، حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد مصرف آب در بخش صنعت است اما در ایران تنها ۲ درصد صرف مصارف صنایع کشور می‌شود.
به گفته مظفری؛ طی سال‌های گذشته حدود ۶ میلیارد مترمکعب اضافه برداشت از منابع زیر زمینی انجام شده و این رقم در سال ۱۴۰۰، به ۱۱ میلیارد مترمکعب رسیده که این امر نشان می‌دهد حکمرانی ناپایداری در منابع آب وجود دارد.
استفاده مجدد از پساب‌ها
وی در ادامه با اشاره به اینکه مجموع مصرف سالانه آب در کشور حدود ۱۰۰ میلیارد مترمکعب است، بیان کرد: از مجموع این مصرف، حدود ۲ تا ۲.۸ میلیارد مترمکعب آن در بخش صنعت، ۹۰ میلیارد متر مکعب آن برای کشاورزی و حدود ۲ تا ۳ میلیارد متر مکعب آن هم در بخش مصارف خانگی مصرف می‌شود.
این کارشناس خاطرنشان کرد: با توجه به سهم ۲ تا ۲.۸ میلیارد مکعبی مصرف آب در بخش صنعت، باید از پساب‌ها و منابع نامتعارف استفاده مجدد صورت گیرد و همچنین در صورت صرفه جویی ۱۰ تا ۱۵ درصدی منابع آب در منابع کشاورزی، می‌توان ۴ برابر سد کرج منابع آبی مورد نیاز را تامین کرد.
مشکل چیست؟
مظفری در ادامه به برخی مشکلات مروبط به تنش آبی در کشور اشاره کرد و گفت: کاهش میزان بارندگی، افزایش جمعیت، مصرف بی‌رویه و سوء مدیریت در منابع آبی، ضعف نظارت بر عملکرد اجرایی دستگاه‌ها از جمله این مشکلات است که خوشبختانه در دولت سیزدهم اقدامات مناسبی در جهت ارتباط تنگاتنگ دستگاه‌های سازمان‌های تصمیم‌گیر در حوزه آب و جزیره‌ای عمل نکردن هر کدام از آنها، صورت گرفته است.
به گفته وی؛ متاسفانه به دلیل نبود مدیریت یکپارچه در منابع آبی و وجود تعارض در منابع، کارگروه‌هایی در دولت جدید به منظور بهینه کردن منابع آبی و مدیریت عرضه و تقاضا تشکیل شده که با کارگروه‌های تخصصی و فنی سعی در اجرای مدیریت یکپارچه منابع آبی در سطح کشور دارند.
راهکارها
این کارشناس اقتصاد آب خاطر نشان کرد: اصلاح ساختار مدیرت آب، استقرار صنایع جدید در سواحل، اعتلای جایگاه مدیریتی آب در نظام برنامه‌ریزی کشور، بازیافت فاضلاب به وسیله تسویه فاضلاب‌ها، استفاده از اب شیرین‌کن‌های صنعتی و اصلاح تاسیسات و شبکه‌های آبرسانی از جمله راهکارها برای مبارزه با تنش کم آبی در کشور است.
